Chợ Giải, nét sinh hoạt văn hóa tâm linh độc đáo

Mùa xuân về, muôn hoa đua nở, mọi người nô nức đón tết đến, xuân về. Đền Hà Đới thuộc Ngũ Linh Từ huyện Tiên Lãng - Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Ngôi đền linh thiêng thờ tướng quân Trần Quốc Thành người có công đánh giặc Nguyên Mông ở thế kỷ 13, được nhà vua phong chức Thượng Tướng Quân. Khi ông qua đời vua Trần Nhân Tông đã ban chiếu cho quân lính và nhân dân địa phương lập đền thờ ngay trên đại bản doanh ở làng Hà Đới. Ngôi đền được nhân dân hương khói, phụng thờ suốt mấy trăm năm.

Ở trang Hà Đới có người con gái họ Hoàng tên là Hoàng Thị Mỹ Dung tài sắc vẹn toàn, nết na hiền thục, ngụ tại vùng Long Biên gần kinh đô Thăng Long. Cô gái hái dâu bên sông, đã gặp vua Lê Thái Tổ trong khi đi kinh lý, được vua sủng ái, sai lính rước về cung làm phi tần.

Ở trong cung, nhưng lòng nặng nhớ cố hương, bà xin vua về thăm quê trang Hà Đới. Ở quê hương bà thăm cảnh vật, đền thờ và tấu trình lên vua cho xây lại đền thờ Thượng tướng quân Trần Quốc Thành, bà xin vua ban cho dải đất chạy từ Ninh Duy đến Cương Nha mà nhân dân vẫn thường gọi là đồng Giải và dải đất chạy từ Hà Đới đến Quan Bồ ( Cấp Tiến). Bà con xin vua cho mở đầu năm vào sáng mồng hai Tết, gọi là chợ Hà hay chợ Giải để nhân dân vui xuân, đến lễ đền, chợ họp ngay sân đền. Đến với chợ Giải, phiên chợ đầu năm, mua may bán may, phiên chợ của những trai tài, gái sắc trong vùng, nhiều người đã gặp nhau nên duyên vợ chồng.

Theo những người cao tuổi trong làng giải thích “ chợ Giải” còn có nghĩa là “giải” đi những ưu tư phiền muộn trong năm cũ, năm mới được may mắn, thuận lợi, hết những ưu tư phiền muộn... Năm mới chỉ có những điều tốt đẹp, vạn sự như mong đợi.

Năm nay, Ban quản lý di tích đền Hà Đới được sự giúp đỡ của các nhà tài trợ, đã làm lại sân đền, lát đá xanh Thánh Hóa thay cho gạch sân bị nổ vỡ; khuôn viên cây xanh được chỉnh trang đẹp đẽ, tươi mới, để chuẩn bị đón khách đến lễ đền đầu năm và đi chợ Hà – phiên chợ cầu may. Mỗi năm chợ họp một phiên vào sáng mồng hai tết, độc nhất vô nhị ở Hải Phòng.