LÀNG KỲ VĨ THƯỢNG XÃ QUANG PHỤC
- Thứ năm - 11/07/2024 10:42
- In ra
- Đóng cửa sổ này
Làng Kỳ Vĩ Thượng xã Quang Phục vừa ra cuốn sách viết về làng sau nhiều năm nghiên cứu, sưu tầm, biên soạn.
Ths. Vũ Minh Đức
Nguyên BT huyện uỷ TL giới thiệu sách tại CLB HPH
Nguyên BT huyện uỷ TL giới thiệu sách tại CLB HPH
Làng Kỳ Vĩ Thượng xã Quang Phục vừa ra cuốn sách viết về làng sau nhiều năm nghiên cứu, sưu tầm, biên soạn.
Làng Kỳ Vĩ Thượng còn gọi là Làng Kỳ Vĩ Thượng xã Quang Phục huyện Tiên Lãng. Làng Kỳ Vĩ xưa theo thần tích đình Kỳ Vĩ, xã Kỳ Vĩ xưa còn gọi làng là Lục Thập (sáu mươi) theo gốc tích chữ Hán, Kỳ còn gọi là kỳ diệu, kỳ lạ. Đây là miền đất rộng lớn, phong cảnh tươi đẹp. Về cư dân làng Kỳ Vĩ Thượng từ các nơi đến làm ăn, mở đất, lập làng. Họ đoàn kết, chung sức, đồng lòng, chống chọi với thiên tai, giặc dã.
Làng Kỳ Vĩ Thượng có đặc điểm về văn hóa vùng miền, cư dân đến làng làm ăn sinh sống. Hiện làng có 24 dòng họ, các dòng họ ở làng Kỳ Vĩ Thượng dù đến sớm hay đến muộn, họ đoàn kết, chung lưng đấu cật, đồng sức, đồng lòng, ra sức lao động sản xuất, để có cuộc sống, xây dựng những công trình văn hóa đình, chùa, miếu, lăng. Đó là những di sản văn hóa lưu truyền, là niềm tự hào của những làng Kỳ Vĩ Thượng. Hiện làng có 5 họ Phạm, 2 họ Đỗ, 10 họ Nguyễn, 1 họ Lưu, 1 họ Mai, 1 họ Đào, 1 họ Lương, 1 họ Đồng, 4 họ Trần, 1 họ Phan. Một số họ đến lập làng sớm hơn là họ Phạm, họ Lưu, họ Đỗ,… Các công trình văn hóa có Đình Kỳ Vĩ, đình được xây dựn đầu thế kỷ XVII, gỗ đã được làm bằng gỗ lim, kiến trúc của đình theo kiểu chữ đinh truyền thống, 5 gian tiền tế, 3 gian hậu cung, trên nóc mái có rồng chầu, lưỡng long, chầu nguyệt. Đình làng thờ 7 vị thành hoàng, các vị thành hoàng đều là thiên thần, được thờ bằng bài vị trong khám ở hậu cung. Trong kháng chiến, đình được tháo rỡ theo yêu cầu cấp trên.
Đến năm 2014 đình được phục dựng và sau 2 năm xây dựng năm 2016 khánh thành đình làng Kỳ Vĩ Thượng. Hàng năm cúng thành hoàng làng vào ngày 8 tháng 10 (âm lịch) nhân dân trong làng cùng khách thập phương về dự lễ cầu cho mưa thuận gió hòa, đất nước an bình, mùa màng bội thu… Ở làng Kỳ Vĩ Thượng còn có các miếu trên, miếu dưới, lăng thiên quan, các từ đường dòng họ.
Chùa Kỳ Vĩ: Ngôi chùa làng trước đây to đẹp, kiến trúc theo chữ đinh, 5 gian tiền bái, 3 gian hậu cung. Trong kháng chiến, giặc càn vào làng tàn phá và do bão gió, thời gian, ngôi chùa xuống cấp, đến năm 2021 ngôi chùa được xây dựng lại 5 gian tiền tế, 3 gian hậu cung, chùa hướng đông nam, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân và các phật tử cùng khách thập phương.
Về phong tục tập quán làng Kỳ Vĩ Thượng còn giữ được bản Hương ước được xây dựng trước năm 1945 có 23 điều, và chữ ký của 15 vị thành viên chức sắc của làng. Bản hương ước quy định về việc cưới hỏi, ma chay, các phong tục tập quán của địa phương mà người dân phải thực hiện.
Trong công cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và bảo vệ Tổ quốc, làng Kỳ Vĩ có 20 liệt sỹ hi sinh, bà mẹ Việt Nam anh hùng có 3, thương binh 16 người. Số người tham gia dân quân du kích là 55, bộ đội chống Pháp 15, bộ đội chống Mỹ 44, bảo vệ Tổ quốc 45 người, thanh niên xung phong dân công hỏa tuyến 20 người. Trong kháng chiến chống Pháp, làng Kỳ Vĩ Thượng có cụ Phạm Văn Vịnh đã dùng mưu trí, dũng cảm hô khẩu lệnh nghi binh đuổi truy kích địch. “Trung đội 1 vòng bên trái, trung đội 2 vòng bên phải” làm cho địch hoảng sợ, tưởng lọt vào trận địa mai phục của ta, chúng hốt hoảng tháo chạy. Quân ta thừa thế truy kích, bắt 6 tên địch, thu 7 súng và đạn dược. Chiến thắng ở Kỳ Vĩ là trận địa nổi tiếng, dùng mưu đánh giặc của du kích Tiên Lãng. Cụ Phạm Văn Vịnh được đi dự Đại hội mừng công của tỉnh Kiến An và được tặng thưởng Huân chương chiến công.
Làng Kỳ Vĩ Thượng hôm nay đổi mới đi lên, đường thôn ngõ xóm được trải nhựa, bê tông sạch sẽ, kinh tế phát triển, thu nhập bình quân đầu người đạt 60 - 80 triệu đồng/ người/năm. Tỷ trọng nông nghiệp chỉ còn 35 - 40% trong cơ cấu kinh tế. Số người đi làm trong các doanh nghiệp, giầy dam xây dựng mỗi năm mang về hàng chục tỷ đồng góp phần xây dựng kinh tế gia đình góp phần xây dựng làng quê đổi mới. Chi bộ, chính quyền, các đoàn thể của làng quan tâm đến chính sách xã hội, gia đình thương binh, liệt sỹ, người nhiễm chất độc hóa học, hộ nghèo… được giúp đỡ phát triển kinh tế, tình làng nghĩa xóm được thân ái, giúp đỡ nhau khi tối lửa tắt đền có nhau…
Cuốn sách “Làng Kỳ Vĩ Thượng” được biên soạn công phu, cẩn thận, các chương mục theo lô gich, từ khi thành lập làng cho đến nay, là cuốn sách thứ 12 của huyện Tiên Lãng viết về làng. Sách dầy 200 trang, bìa cứng, nhiều ảnh đẹp.
Làng là nơi ta sinh ra cũng là nơi ta đi về. Ở đó có mái đình, cây đa, có đình chùa miếu và các công trình văn há của làng, có tổ tiên, ông bà, bố mẹ, có cô dì chú bác, có tiếng ru à ơi của mẹ ta thủa lọt lòng, có con đường làng thân quên, có bạn bè một thời cắp sách đến trường…
Cuốn sách làng Kỳ Vĩ Thượng nói về một miền quê, nguồn tư liệu phong phú, để các thế hệ hôm nay và mai sau người làng Kỳ Vĩ Thượng hiểu biết về làng, dù có đi đâu về đâu vẫn giữ được “Hồn quê”, càng thêm tự hào, yêu quí quê mình.
Xin cảm ơn các tác giả Phạm Nghĩa (Chủ biên), cùng các ông Phạm Ngọc Thường, Đỗ Huy Đặm, Lưu Văn Luyên đã để tâm sức biên soạn, xuất bản cuốn sách quí này.