Sinh hoạt chuyên đề tìm hiểu về môn Nghệ thuật Ca trù

Sáng 23/05/2024 là buổi sinh hoạt thường kỳ của tháng. CLB Hải Phòng học đã có buổi sinh hoạt về chuyên đề “Tìm hiểu môn nghệ thuật ca trù” tại Giáo phường Ca Trù Hải Phòng, có trụ sở tại Đình Kênh, số 42 Nguyễn Công Trứ phường Hàng Kênh quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng.

Tại buổi sinh hoạt chuyên đề có sự tham gia của Hòa thượng Thích Thanh Giác, Phó trưởng ban Thường trực Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành phố Hải Phòng, Chủ nhiệm CLB cùng các thành viên Ban Chủ nhiệm và toàn thể hội viên CLB. Tiếp và làm việc với CLB có NS Ưu tú Đỗ Quyên, Chủ nhiệm Giáo phường Ca Trù Hải Phòng cùng các kép đàn, ca nương, quan viên của Giáo phường. Sau lời khai mạc của ThS. Vũ Minh Đức- Phó CN CLB, NS. Ưu tú Đỗ Quyên đã trình bày khái quát về môn nghệ thuật ca trù. NS. Ưu tú Đỗ Quyên đã nhấn mạnh môn nghệ thuật Ca Trù là một nghệ thuật bác học cung đình vừa là thanh nhạc vừa là khí nhạc, kết hợp hài hòa giữa nhạc và thơ. NS. Cũng đã giải thích cụm từ “Ca Trù” với ý nghĩa mang đậm chất dân gian và phong phú. Ca Trù thể hiện nhiều loại văn chương: Phú, truyện, ngân, hát nói ( trong hát nói có Mưỡu), hát kể ... Theo nhiều tài liệu Ca Trù có tự thời Tiền Lê, phát triển rực rỡ vào thời nhà Lê. Môn nghệ thuật này có giá trị to lớn trong kho tàng âm nhạc Việt Nam, gắn liền với lễ hội, phong tục, tín ngưỡng của người Việt. Năm 2009 Ca Trù đã được UNESCO công nhận là văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp. mặc dù ca trù có nhiều thăng trầm đứt gãy trong quá khứ nhưng ca trù đang được các cấp, các ngành hết sức quan tâm, bảo tồn, hồi sinh, phát triển. Hơn 30 năm qua ở Hải Phòng với tinh thần ấy các giáo phường Ca Trù, các nghệ nhân đã miệt mài duy trì học tâp, rèn luyện, tổ chức các hoạt động như hội thi, hội diễn, các lớp học truyền nghề. Giáo phường Ca Trù Hải Phòng đã mời nghệ nhân Nguyễn Phú Đẹ phục dựng lối hát cửa đình với đầy đủ 14 thể cách cho Giáo phường.

Nghệ sĩ ưu tú Đỗ Quyên cùng với kép đàn, quan viên trình bày tác phẩm: Hồng Hồng Tuyết Tuyết, tác phẩm kinh điển của soạn giả Dương Khuê để CLB thưởng thức. Đây là bài các thí sinh bắt buộc phải trình bày trong các hội thi ca trù trước khi trình bày bài thi chính thức của mình

Lời mở đầu:

Ngày xưa Tuyết muốn lấy ông

Ông chê Tuyết bé Tuyết không biết gì

Bây giờ Tuyết đã đến thì

Ông muốn lấy Tuyết, Tuyết chê ông già.

( Hát Mưỡu)

Tiếp theo NS cùng các ca nương, kép đàn, quan viên đã trình bày trích đoạn hát cửa đình với nghệ thuật hết sức độc đáo và thuyết phục người nghe.

Sau phần trình diễn các thành viên CLB và giáo phường đã thảo luận sôi nổi nhiều vấn đề về ca trù:

1. Các tác phẩm nổi tiếng:

* Tự tình ( Cao Bá Quát)

* Trần ai ai dễ biết ai ( Nguyễn Công Trứ)

* Hồng Hồng Tuyết Tuyết ( Dương Khuê)

* Duyên Nợ ( Nguyễn Khuyến)

* Xuân tình ( Tản Đà)

* Hát cô đầu ( Trần Tế Xương)

2. Lịch sử cấu tạo cây đàn đáy liên quan đến nhân vật Đinh Dự và công chúa Đường Hoa ( nhà Lê).

3. 99 thể cách ca trù chia 3 nhóm với 66 làn điệu

4.Các loại phách trong ca trù

5. Thang âm 5 và thang âm 7 trong ca trù và 2 âm bồi

6. Tiếng trống trong ca trù

7. Múa trong ca trù

Qua buổi sinh hoạt chuyên đề, các hội viên CLB đã tiếp thu được nhiều bài học bổ ích, hiểu thêm về ca trù, về những chặng đường vượt qua biết bao gian nan thử thách, những định kiến về nghệ thuật ca trù để có được nghệ thuật Ca trù phong phú ngày nay của thành phố Hoa Phượng đỏ. Hy vọng rằng với nỗ lực của các cơ quan quản lý nhà nước, của các nghệ nhân, Ca trù Hải Phòng và Ca Trù Việt Nam sẽ vượt qua khó khăn để trở lại với công chúng bằng vẻ đẹp chân thiện mĩ vốn có của mình. Ca trù sẽ phát triển vững bền làm rạng danh cho nền âm nhạc truyền thống của đất Việt.

DL